ಕೇವಲ ಲೇಖನಗಳ ಸಂಕಲನವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧದ ಕುರಿತಾದ ಲೇಖಕರ ಆಳವಾದ ತಳಮಳಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಲೇಖಕ ಶಿವರಾಜ ಸೂ. ಸಣಮನಿ, ಮದಗುಣಕಿ. ಅವರು ಲೇಖಕ ಬಸವರಾಜ ಡೋಣೂರ ಅವರ 'ಅಸ್ಮಿತೆ' ಕೃತಿಗೆ ಬರೆದ ಅನಿಸಿಕೆ.

ಬಸವರಾಜ ಡೋಣೂರ ಅವರ 'ಅಸ್ಮಿತೆ' ಕೃತಿಯು ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ಹೆಮ್ಮೆಯ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ಸಂಯುಕ್ತ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ‘ಬತ್ತಳಿಕೆ’  ಅಂಕಣದ 89 ಚಿಂತನಶೀಲ ಲೇಖನಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಹೆಸರಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಭಾಷಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಸ್ಮಿತೆಯ ವಿವಿಧ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ಒಂದು ಗಂಭೀರ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಲೇಖನಗಳ ಸಂಕಲನವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧದ ಕುರಿತಾದ ಲೇಖಕರ ಆಳವಾದ ತಳಮಳಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.

ಕೃತಿಯ ಒಟ್ಟಾರೆ ನೋಟ
'ಅಸ್ಮಿತೆ'ಯು ಹಲವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತನ್ನ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಪಾತ್ರಗಳ ಮರು-ಓದಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಆಧುನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಟೀಕೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ರಾಜಕಾರಣ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬದುಕಿನ ಸಿಹಿ-ಕಹಿ ನೆನಪುಗಳು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಕುರಿತಾದ ಗಂಭೀರ ಚರ್ಚೆಗಳವರೆಗೆ ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಲೇಖಕರ ಶೈಲಿಯು ಸರಳ, ನೇರ ಮತ್ತು ಭಾವತೀವ್ರತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಓದುಗರನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಸಂವಾದಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ನಿಲುವುಗಳು
ಕೃತಿಯನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳು ಮರುಕಳಿಸುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು:

• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಸ್ಮಿತೆಯ ಹುಡುಕಾಟ:

ಕೃತಿಯ ಕೇಂದ್ರ ದನಿ ಇರುವುದೇ ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ. 'ಭಾರತ' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಮಹತ್ವ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ, ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮವೇ ಭಾರತದ ಮೂಲ ಅಸ್ಮಿತೆ ಎಂಬ ವಾದಗಳನ್ನು ಲೇಖಕರು ಬಲವಾಗಿ ಮುಂದಿಡುತ್ತಾರೆ. ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ದೇಶದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರವಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ನಿಷ್ಠೆಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಂದಿನ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಭಾರತದ ಜ್ಞಾನಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾ, ದೇಶದ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಪವಾಗಿದೆ.

• ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ:

ಡೋಣೂರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬರಹದುದ್ದಕ್ಕೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೈತಿಕತೆ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು 'ರಾಜಧರ್ಮ'ವನ್ನು ಪಾಲಿಸದೆ 'ಕುಟುಂಬಧರ್ಮ'ಕ್ಕೆ ಜೋತುಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು, ಶಿಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು, ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಹೆತ್ತವರ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ಮರೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಅವರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಮಾಜದ ಅವನತಿಗೆ ಕೇವಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೊಣೆಗೇಡಿತನವೂ ಕಾರಣ ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದದ ತಿರುಳು.

• ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ಒಳನೋಟಗಳು:

ಒಬ್ಬ ಲೇಖಕರಾಗಿ, ಡೋಣೂರ ಅವರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಕೀರ್ತಿನಾಥ ಕುರ್ತಕೋಟಿ, ಜಿ.ಎಸ್. ಆಮೂರ, ಜಿ.ಬಿ. ಸಜ್ಜನ ಅವರಂತಹ ಹಿರಿಯ ಚೇತನಗಳೊಂದಿಗಿನ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ಆದರ್ಶ ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ರಾಜಕೀಯ, "ಅಕ್ಷರ ಸುಪಾರಿ"ಯಂತಹ (ಬರಹದ ಮೂಲಕ ತೇಜೋವಧೆ) ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು, ಮತ್ತು ಅಸಾಹಿತ್ಯಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು (ತಮ್ಮದೇ ಕಾದಂಬರಿ 'ಉರಿವ ಕೆಂಡದ ಮೇಲೆ'ಯ ಅನುಭವದ ಮೂಲಕ) ಅವರು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ.

• ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ ಕಥನಗಳು:

ಕೃತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಪ್ತವಾಗಿಸುವುದು ಲೇಖಕರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೆನಪುಗಳು. ತಾಯಿಯ ಬಾಣಂತಿತನದ ದಿನಗಳ ಮುಗ್ಧ ಚಿತ್ರಣ, ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧದ ಬದಲಾಗುವ ಆಯಾಮಗಳು, ಸೈನಿಕ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿತ ಶಿಸ್ತಿನ ಪಾಠಗಳು, ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ ಪ್ರವಾಸದ ಅನುಭವಗಳು ಕೃತಿಯ ತಾತ್ವಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಮಾನವೀಯ ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಈ ಕಥನಗಳು ಲೇಖಕರ ಮೌಲ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಬೆಳೆದು ಬಂದ ಪರಿಸರವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತವೆ.

ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಭಾಷೆ
ಡೋಣೂರ ಅವರ ಭಾಷೆ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅದು ಸರಳ ಓದುಗನಿಗೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಅವರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾದದ ಖಚಿತತೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಟು ವಿಮರ್ಶೆ, ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರ ಬಗ್ಗೆ, ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರವಾದ ಗೌರವ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ರೂಪಕಗಳನ್ನು, ಜನಪದ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು, ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಲು ಅವರು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

'ಅಸ್ಮಿತೆ' ಒಂದು ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚ್ಚುವ ಕೃತಿ. ಲೇಖಕರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಸನಾತನ ಧರ್ಮದ ಬಗೆಗಿನ ಅವರ ನಿಲುವುಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳ ಕುರಿತಾದ ಅವರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 80ನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ “ನೆಲದ ಮರೆಯ ನಿಧಾನ”) ಎಲ್ಲಾ ಓದುಗರಿಗೂ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾಗದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಬಹುದು. ಅವರದ್ದು ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ಅಥವಾ ಬಲಪಂಥೀಯ ಚಿಂತನೆಯ ಧಾರೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ವಾದಿಸಬಹುದು.

ಆದರೆ, ಈ ಕೃತಿಯ ಮೌಲ್ಯ ಇರುವುದೇ ಅದರ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಭಿಡೆಯ ನಿಲುವಿನಲ್ಲಿ. ಲೇಖಕರು ಯಾವುದೇ ಮುಖವಾಡವಿಲ್ಲದೆ, ತಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿನ ರಾಜಕಾರಣ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅವನತಿ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವವರಿಗೆ 'ಅಸ್ಮಿತೆ' ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ಯಾರು, ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆ ಏನು, ಮತ್ತು ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ದಾರಿ ಯಾವುದು ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಇದು ಕೇವಲ ಓದಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೃತಿಯಲ್ಲ, ಓದಿದ ನಂತರವೂ ನಮ್ಮನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಾಡುವ, ಸಂವಾದಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ಒಂದು ಮೌಲಿಕ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ.