ಕಲೆಯ ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರೀಕರಣ – ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜಡ್ - News

ಕಲೆಯ ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರೀಕರಣ – ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜಡ್

Date: 30-11-2021

Location: ಬೆಂಗಳೂರು

ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ-ಲೇಖಕ ರಾಜಾರಾಂ ತಲ್ಲೂರು ಅವರು ಜಾಗತಿಕ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆಯುವ ಅಂಕಣ 'ಈಚೀಚೆ, ಇತ್ತೀಚೆ'. ಪ್ರತಿ ವಾರ ಪ್ರಕಟವಾಗುವ ಈ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿ ಅಮೆರಿಕ ಮೂಲದ ಇಪರ್ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್ ಆರ್ಟ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಲೇಷನ್ ಆರ್ಟ್, ಮತ್ತು ಸ್ಕಲ್ಪ್ಚರ್ ಕಲಾವಿದ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಕ್ಲಾರೆನ್ಸ್ ಜಡ್ ಅವರ ಕಲಾಬದುಕಿನ ಕುರಿತು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಕಲಾವಿದ: ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಕ್ಲಾರೆನ್ಸ್ ಜಡ್ (Donald Clarence Judd)
ಜನನ: 03 ಜೂನ್, 1928
ಮರಣ:12 ಫೆಬ್ರವರಿ, 1994
ಶಿಕ್ಷಣ: ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿವಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್
ವಾಸ: ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಅಮೆರಿಕ
ಕವಲು: ಮಿನಿಮಲಿಸ್ಟ್ ಆರ್ಟ್
ವ್ಯವಸಾಯ: ಮಿನಿಮಲಿಸ್ಟ್ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು

ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜಡ್ ಅವರ ಸಿ.ವಿ.ಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ:

ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜಡ್ ಅವರ ವೆಬ್‌ಸೈಟಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ:

ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪೇಂಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಅವುಗಳಿರುವ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ಅವು ಭ್ರಮಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಬದಲು ತಾನಿದ್ದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ಇದ್ದಾಗಲೇ ಅದು ಕಲೆ. ಒಂದು ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಪೀಠದ ಮೇಲಿರಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅದು ಕಲಾಕೃತಿ ಅಲ್ಲ ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಕ್ಲಾರೆನ್ಸ್ ಜಡ್, ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಯಾರೋ ಕೆಲವರ ಆಸ್ವಾದನೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುವ ಬದಲು ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ತಲುಪುವಂತಾಗಬೇಕು; ಆ ಮೂಲಕ ಕಲೆಯ ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರೀಕರಣ ನಡೆಯಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ನಂಬಿದವರು.

ಅವರ ಕಾಲದ ಅಮೂರ್ತ ಎಲ್ಸ್‌ಪ್ರೆಷನಿಸ್ಟ್ ಕಲಾವಿದರು ಕಲಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾವಿದನ ಟಚ್ ಇರಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲೇ, ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದ ಹೈ ಫಿನಿಶ್ ಕಬ್ಬಿಣ, ಉಕ್ಕು, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್, ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಗ್ಲಾಸ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ತಯಾರಿಯ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನೇ ಕಲಾಕೃತಿ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವ ಜಾಮೆಟ್ರಿಕ್ ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳನ್ನು “ಅಲ್ಲಿ ಹೂರಣ ಇಲ್ಲ” ಎಂದು ಅಂದಿನ ಕಲಾವಿಮರ್ಶಕರು ಟೀಕಿಸಿದ್ದೂ ಇದೆ. ಆದರೆ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕಲೆಯ ವೀಕ್ಷಕರ ನಡುವಿನ ದೈಹಿಕ-ಮಾನಸಿಕ ಅಂತರಗಳನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಲಾಕೃತಿ ಮತ್ತು ವೀಕ್ಷಕರಿಬ್ಬರೂ ಆ ಪರಿಸರದ ಭಾಗವಾಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಚಿಂತನೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಅಮೆರಿಕದ ಮಿಸ್ಸೋರಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಎಕ್ಸೆಲ್ಸರ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಜಡ್, ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಅಜ್ಜನ ತೋಟದ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ಸೇನೆ ಸೇರಿ, ಕೊರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿದ್ದ ಅಮೆರಿಕದ ಸೇನೆಯ ಭಾಗವಾದರು. ಬಳಿಕ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿವಿಯಿಂದ ಫಿಲಾಸಪಿ ಮತ್ತು ಕಲಾಚರಿತ್ರೆ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕಿನ ಸೋಹೋದಲ್ಲಿ ಐದಂತಸ್ಥಿನ ಕಬ್ಬಿಣದ ಪುಟ್ಟ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆ-ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿಕೊಂಡ ಜಡ್, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಡ್‌ಕಟ್ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆದದ್ದು 1963ರಲ್ಲಿ. 1970ರ ಹೊತ್ತಿಗೆಲ್ಲ ಅವರು ಮಿನಿಮಲಿಸಂನ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವರ್ತಕರಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದರು.

ಸ್ವತಃ ಕಲಾವಿಮರ್ಶಕರೂ ಆಗಿ, ಅಮೆರಿಕದ ಪ್ರಮುಖ ಕಲಾ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿಮರ್ಶೆ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಜಡ್ ಅವರ 1964ರ ಪ್ರಬಂಧ “ Specific Objects”, ಇಂದಿಗೂ ಕೂಡ ಮಿನಿಮಲಿಸಂನ ಪರಿಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಎಂದೇ ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿದೆ. 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಈ ಮಿನಿಮಲಿಸಂ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರಾಗಿರುವ ಜಡ್ ಮೇಲೆ ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಮರುಭೂಮಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು. ಅವರು ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆ ಮರುಭೂಮಿಯ 130 ಚದರ ಕಿಮೀ ಜಾಗವನ್ನು ( ಅಂದಾಜು 32,000 ಎಕರೆ!) ಖರೀದಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮತ್ತು ಹಲವು ಕಲಾವಿದರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು ಅದರ ದೇಕರೇಕಿಗಾಗಿ ಸಿನ್ಸಿನಾಟಿ ಫೌಂಡೇಷನ್ ಕೂಡ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿತು. ಈ ಕೇಂದ್ರ ಈಗ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಕಲಾವಿದರ ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ, ಕಲಾ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಕಲಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಯಾಗಿರುವ ಜೊತೆಗೆ ಉಪನ್ಯಾಸಕರೂ, ಪೀಠೋಪಕಣಗಳ ವಿನ್ಯಾಸಕರೂ ಆಗಿದ್ದ ಜಡ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳಲ್ಲಿ, ಮ್ಯೂಸಿಯಂಗಳಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಜಡ್ 1994ರಲ್ಲಿ ಲಿಂಫೋಮಾಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದರು. 1964ರಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಕಲಾವಿದೆ ಜೂಲಿ ಫಿಂಚ್ ಅವರ ಜೊತೆ ಮದುವೆ ಆಗಿದ್ದ ಜಡ್, ಅವರ ಜೊತೆ ವಿಚ್ಛೇದನದ ಬಳಿಕ ಕಲಾವಿದೆ ಲಾರೆಟಾ ವಿನ್ಸಿಯಾರೆಲಿ ಅವರ ಜೊತೆ ಬದುಕಿದರು, ಬಳಿಕ, ಈಗ ಸಿನ್ಸಿನಾಟಿ ಫೌಂಡೇಷನ್ ನಿರ್ದೇಶಕಿ ಆಗಿರುವ ಮಾರಿಯಾನ್ ಸ್ಟೋಕ್‌ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅವರ ಜೊತೆ ಬದುಕಿದ್ದರು. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲೂ ಅವರಿಗೆ ಯಶಸ್ಸು ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು.

ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜಡ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ಸಂವಾದ: