ಅರಾಬಿಕ್-ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಪಸರಿಸಿಕೊಳುವ ಬಗೆ

Date: 08-06-2024

Location: ಬೆಂಗಳೂರು

"ದಾರ‍್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಶಣದ ಬಾಗವಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂ ಪಂತವನ್ನು ನಂಬುವ ಎಲ್ಲರೂ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅರಾಬಿಕ್ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆ ಆಡಳಿತ ಬಾಶೆಯಾಗಿ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು," ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅಂಕಣಕಾರ ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ. ಅವರು ತಮ್ಮ ‘ತೊಡೆಯಬಾರದ ಲಿಪಿಯ ಬರೆಯಬಾರದು’ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಬರೆದ 100ನೇಯ ಬರಹ ‘ಅರಾಬಿಕ್-ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಪಸರಿಸಿಕೊಳುವ ಬಗೆ’ ನಿಮ್ಮ ಓದಿಗಾಗಿ.

ಈ ಹಿಂದಿನ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಅರಾಬಿಕ್-ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟೊಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಈಗ ಇವೆರಡನ್ನು ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮಾತನಾಡೋಣ. ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ನಂತರದಿಂದ ನಮಗೆ ಇತಿಹಾಸಿಕ ಆದಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಿಗುತ್ತವೆ.

ಅರಾಬಿಕ್-ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ತಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದವು. ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಾರ‍್ಮಿಕ ಬಾಶೆಯಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯನ್ನು ರಾಜರಾದಿಯಾಗಿ ಬಹುತೇಕರು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ದಾರ‍್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಶಣದ ಬಾಗವಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂ ಪಂತವನ್ನು ನಂಬುವ ಎಲ್ಲರೂ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅರಾಬಿಕ್ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆ ಆಡಳಿತ ಬಾಶೆಯಾಗಿ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಳಕೆಗೆ ಮದರಸಾದ ಹೊರಗೆ, ಮಸೀದಿಗಳ ಹೊರಗೆ ಅಶ್ಟು ಜಾಗ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದಾರ‍್ಮಿಕ ಮಂತ್ರ ಪಟಣ, ದಾರ‍್ಮಿಕ ಪ್ರವಚನ ಮೊದಲಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅರಾಬಿಕ್ ತನ್ನ ಸ್ತಾನವನ್ನು ಸೀಮಿತಿಗೊಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಿತು. ಇಸ್ಲಾಂ ಆಳರಸರು ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಮಸೀದಿ, ದರಗಾ ಮೊದಲಾದ ದಾರ‍್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯಲ್ಲಿ ಕುರಾನಿನ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಬಹಳಶ್ಟು ಕಡೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇದರ ಹೊರತಾಗಿ ಯಾವುದೆ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಶಯಗಳಿರುವ ಕಡೆ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಇರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲೆಲ್ಲ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಬಳಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಹಜವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅರಾಬಿಕ್ಕಿನ ನೂರಾರು ಬರಹಗಳನ್ನು ಹೀಗೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಆದರೆ, ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಬಳಕೆ ಅರಾಬಿಕ್ ಬಾಶೆಯ ಬಳಕೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ವಿಪರೀತ ವ್ಯಾಪಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ದಾರ‍್ಮಿಕೇತರವಾದ ಎಲ್ಲ ವಿಶಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹಮನಿ, ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿ, ಬರೀದ್ ಶಾಹಿ ಮನೆತನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ತಿತಿ ಹೀಗಿದ್ದಿತು.

ಅರಾಬಿಕ್ ದಾರ‍್ಮಿಕ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅದು ಜನರ ನಡುವೆ ಬರಲೆ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಅರಾಬಿಕ್ ಕನ್ನಡ ಪರಿಸರದೊಳಗೆ ಎಶ್ಟು ಬೆರೆತುಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದು ಅನುಮಾನ. ಆದರೆ, ಅರಾಬಿಕ್ಕಿನ ಶಬ್ದಗಳು ಪರ‍್ಶಿಯನ್ನಿನ ಮೂಲಕವೆ ಕನ್ನಡದೊಳಗೆ ಸೇರಿರುವ ಅವಕಾಶ ಇದೆ. ಆದರೆ, ಆಡಳಿತ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಸಹಜವಾಗಿ ಜನರ ಸಂರ‍್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಹಿಂದೆ ಪಾಗದ-ಸಕ್ಕದ ಇವುಗಳು ಕನ್ನಡ ಪರಿಸರದೊಳಗೆ, ಕನ್ನಡ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ಬೆರೆತುಕೊಂಡ ಬಗೆಯನ್ನು ಮಾತನಾಡಿದಂತೆ, ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನೂ ತುಸು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ರಾಜಸಂಬಂದ, ಮತಪಸರಣ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂದ ಇವುಗಳು ಮುಕ್ಯವಾದ ದಾರಿಗಳಾದರೂ ಒಕ್ಕಲುತನ, ಸಂಗೀತ ಮೊದಲಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಕನ್ನಡದೊಳಗೆ ಬೆರೆತುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ನಡುಗಾಲದ ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿದ್ದ ಇಸ್ಲಾಂ-ಸೂಪಿ ನಂಬಿಕೆಯ ಆಳರಸರು ಅರಬ್ ನೆಲಮೂಲದಿಂದ ತಂದ ವಿಗ್ನಾನವನ್ನೂ, ಆಡಳಿತವನ್ನೂ ತರುವುದರ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯರಚನೆಯಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು, ಶಿಲ್ಪ, ಸಂಗೀತ ಮೊದಲಾಗಿ ಹಲವು ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸಾದನವಾಗಿ ಒದಗಿದ್ದು ಪರ‍್ಶಿಯನ್. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಎಲ್ಲ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಕನ್ನಡ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ಹರಿಡಾದುತ್ತದೆ. ಪಾಗದವೂ ಹೀಗೆಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಡಿಕೊಂಡದ್ದು. ಸಂಗೀತ, ವಿಗ್ನಾನ, ಆಡಳಿತ ಮೊದಲಾದ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಇದ್ದರೂ ಆದುನಿಕ ವಿದ್ವತ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪ್ರಬಾವ ಕಡಿಮೆಯೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು. ಬರಹವನ್ನು ಅಶ್ಟಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸದ ಮತ್ತು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಮತಪಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಪಿ ಕೂಡ ಒಂದು. ಸೂಪಿ ಮೂಲಕ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕನ್ನಡ ಸಮಾಜವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಇಂದಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಎಲ್ಲೆಡೆ ತನ್ನ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಒಕ್ಕಲುತನದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು. ಹೀಗಾಗಿ ಇಂದಿಗೂ ಇವು ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಬಂದಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಂತಾ ವಲಯಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಪದಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಬಂದಿವೆ. ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಪದಕೋಶ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯನ್ನಾಡುವುದು ಆಡಳಿತದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಇರುವವರಿಗೆ ಅನಿವರ‍್ಯವಾಗಿದ್ದಿತು. ರಾಜರ ಬಾಶೆಯನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕತೆಯೂ ಆಗಿದ್ದಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಸಮಾಜದ ಮೇಲ್ರ‍್ಗ ಇದರ ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಸ್ತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಬಳಕೆ ವಿಬಿನ್ನವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಉರ‍್ದು ಎಂಬ ಬಾಶೆ ಬೆಳೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈಉರ‍್ದು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮುಂದಿನ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಎಶ್ಟುಮಟ್ಟಿಗೆ ಕನ್ನಡೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತುಕೊಂಡಿತೆಂದರೆ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಶಬ್ದಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳನ್ನೂ ಕನ್ನಡ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮುಕ್ಯವಾದ ವಿಚಾರವೆಂದರೆ –ದಾರ ಇಂತ ಹಲವು ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಕವೂ ಆಗಿವೆ. ಅಂದರೆ ಈ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಪರ‍್ಶಿಯನ್ನಿನಿಂದ ಬಂದ ಪದಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಕನ್ನಡದ ದೇಸಿ ಪದಗಳ ಮೇಲೂ ಹಾಕಿ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾದ್ಯವಿದೆ. ಇಶ್ಟುಮಟ್ಟಿಗೆ ಕನ್ನಡದೊಂದಿಗೆ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಸಂಬಂದವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಸೂಪಿ ಮತದ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಕಲಬುರಗಿಯ ಬಂದೆ ನವಾಜ, ಯಾದಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗೋಗಿ ಊರಿನ ಚಂದಾ ಹುಸೇನಿ, ಗದಗಿನ ಹತ್ತಿರ ಯಮನೂರಿನ ಯಮನೂರಪ್ಪ, ವಿಜಾಪುರದ ಯಂಕಂಚಿಯ ದಾವುಲ್ ಮಲಿಕ್ ಮೊದಲಾದ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ದೊಡ್ಡ ಸೂಪಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು. ಈ ಸೂಪಿಗಳು 14-15-16ನೆ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದ್ದು ಅಂದಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಂದಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಒದಗಿದರು. ಇವರು ಸಾಮಾನ್ಯರ ಜೊತೆಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ನಿರಂತರ ಬದಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಇದುವೆ ಮುಂದೆ ಉರ‍್ದುವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ಮುಂದಿನ ಬರಹದಲ್ಲಿ ನೋಡಲಿದ್ದೇವೆ. ಕನ್ನಡ ಪರಿಸರದ ಬಹು ಹಳೆಯ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬರಹಗಾರ ಹದಿನಾಲ್ಕು-ಹದಿನಯ್ದನೆ ಶತಮಾನದ ಕಲಬುರಗಿಯ ಬಂದೆ ನವಾಜ ಆಗಿದ್ದಾನೆ.

ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆಯ ಸಂಬಂದ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಾವ ಇವುಗಳ ಕುರಿತು ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಅಂಶವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಕಿಸಬೇಕು. ಪರ‍್ಶಿಯನ್ ಬಾಶೆ ಇಡಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಬಹು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಾವಿಸಿದರೂ ಇಂದಿನ ಶಿಶ್ಟಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅದರ ಇರುವಿಕೆ ಸ್ಪಶ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಇದ್ದರೂ ಕನ್ನಡ ವಿದ್ವತ್ತು ಇದನ್ನು ಅಶ್ಟು ಗಂಬೀರವಾಗಿ ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಬಂದ ಪದಗಳ ಬಗೆಗೆ ತೋರಿಸುವ ಅದ್ಯಯನಾಸಕ್ತಿ ಪರ‍್ಶಿಯನ್ನಿನಿಂದ ಬಂದ ಪದಗಳ ಬಗೆಗೆ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ.